2018

Vandaag alweer de laatste dag.... het is echt ongelofelijk zoals die dagen hier voorbij vliegen... Vanwege prive-omstandigheden heeft Boaz zich voor vandaag afgemeld, wat betekende dat we de werk indeling weer een beetje hebben aangepast...tenslotte is een tandarts minder natuurlijk wel een “dingetje”
Maar, zoals al vaker gebleken de afgelopen week, is dit team een geoliede machine en pakt het een verandering op zonder dat dit enig invloed lijkt te hebben op de functionaliteit van het team! Wat een veerkracht, wat een positiviteit en wat een respect voor deze samenwerking!

Monique deed nu de intake aan de deur. Thérèse stond bij de verdovings plek en waar mogelijk liep Monique heen en weer tussen de deur van de kerk en de verdovingsplek om haar te helpen.... multi-functioneel inzetbaar dus. Voorin de kerk stond Arthur en Betty-Ann, Margo en Sonja en bij de unit, om ook weer vullingen te kunnen maken natuurlijk, Kevin en Carolyn.

Tandheelkundig zien we soms ook grappige dingen, zoals de volgende foto waarbij er gewoon extra (niet functionele) tandjes aanwezig zijn in de mond. Op verzoek van dit 15 jarige meisje zijn deze 2 extra tandjes eruit gehaald door Arthur en Betty-Ann

Irma begon vast met het tellen en spiegelen van alle kisten. Dit is altijd veel werk en het bleek dat de kerk s’middags gebruikt zou gaan worden omdat er een extra dienst zou zijn omdat klas 7 volgende week examens heeft. Er werd ons dus vriendelijk doch dringend verzocht of we rond 14 uur uit de kerk weg konden zijn..... dit hebben we net niet gered maar we hebben enorm hard doorgewerkt om toch op tijd klaar te kunnen zijn. We waren in een uitgelaten stemming toen we met zijn allen de kerk verlieten.

Vanuit Polota zijn we naar Jinja gereden en is er een late lunch genuttigd. Verder zijn in het hotel nog wat tellingen verricht en Eline kwam nog langs om voor een vriend van haar de sportkleding op te halen. Deze man was echt enorm verbaasd en super blij met de tassen, trainingspakken, shirts en 2 voetballen!

Vanavond konden we dan ook vermoeid maar zeer tevreden terugkijken op een mooie, intensieve maar bovenal nuttige week waarin we 800 mensen hebben behandeld. Bij deze 800 mensen zijn er 96 vullingen gemaakt en zijn er in totaal 825 tanden en kiezen getrokken.

Vandaag alweer dag 4, de dagen vliegen echt voorbij....
De ochtend begon met een prachtig moment...namelijk toen Margo een jonge moeder ging verdoven terwijl de peuter nog lekker in de draagdoek op haar rug hing. Op het moment dat Sonja zich over het kind heen boog om even te kijken deed hij zijn ogen open en keek slaperig omhoog waarna hij een prachtig oogcontact met haar had.... juist dit specifieke moment werd door Carolyn op de gevoelig plaat vastgelegd....
Helaas voor deze moeder verliep het trekken van haar kies niet zo gemakkelijk als normaal gesproken het geval is...maar gelukkig is Margo een enorm kundig kaakchirurg en lukte het uiteindelijk om de afgebroken wortel naar tevredenheid eruit te krijgen!
Terwijl de moeder op de stoel lag voor de behandeling heeft Jimmy op haar kindje gepast

Irma heeft vandaag veel aan de deur gestaan wat weer prima ging en hierdoor heeft Thérèse ook samen met Boaz en Monique kunnen verdoven. (Foto 4 en 5) Wat ons allemaal is opgevallen was een meisje van een jaar of 7 die met haar kleine broertje van ongeveer 5 jaar kwam omdat het jongetje kiespijn had. Bij het verdoven zat het jongetje bij Sonja op schoot en hielp ze om zijn mondje open te houden zodat Boaz kon verdoven. Iedereen was zo enorm trots op dit stel dat Carolyn haar pluche beer aan dit jongetje heeft meegegeven

Alles liep als een geoliede machine waardoor er weer 181 mensen behandeld konden worden vandaag. Met 192 tanden/kiezen die getrokken zijn en 14 vullingen hebben we ons niet verveeld vandaag. Tot slot hebben we de mobiele unit vanavond ook in het hotel nog gebruikt. Thérèse heeft nog bij 2 mensen tandsteen verwijderd waarna er weer een einde was gekomen aan deze mooie dag.

Vanmorgen draaide het team al heel snel op volle toeren... tenslotte stonden alle stoelen etc klaar en hoefden we alleen maar alle instrumenten neer te leggen waarna we konden starten. Vanwege de continuïteit en de kwaliteit van de vullingen stond Kevin vandaag de hele dag ingepland op de stoel bij de unit. Met Carolyn, die we tot “hoofd-assistent” vullingen hebben benoemd. Zij is namelijk de enige van ons die (veel) ervaring heeft met het assisteren bij het maken van een vulling... en deze vaardigheid komt nu wel heel goed van pas! Zij en Kevin zijn echt een super team en er zijn weer een paar mooie vullingen gemaakt vandaag!

Verder waren alle tandartsen vandaag aan het werk met een andere assistente en heeft Irma ook veel screening aan de deur gedaan waardoor Thérèse veel mensen heeft kunnen verdoven. Een totaal andere setting dus en toch... iedereen weet nu waar als ligt, wat de bedoeling is, hoe de routing is... en het loopt dus “als een trein”.

De woensdag, de 3de werkdag is altijd best wel pittig. Het lijf wordt een beetje moe, er zijn juist op de woensdag altijd veel mensen en je wilt zoveel mogelijk doen.... daarbij kwam ook nog eens dat het vandaag behoorlijk warm was... we hebben er dus voor gezorgd dat we echt op tijd klaar waren....

Verder hebben we tussen de middag even een mooie groepsfoto gemaakt... altijd leuk... met al die kinderen van de school om je heen... en ja.... die blonde lange haren van Carolyn waren wel heel bijzonder..

Tot slot nog even een leuke tandheelkundig foto van een jongetje met een wel een heel bijzondere melk hoektand...  dat is natuurlijk iets wat wij toch wel even graag op de foto willen vastleggen als vakidioten.... (voor de nieuwsgierigen onder ons.... dit is een hoektand met een aangeboren glazuur en vormafwijking)

Voor de liefhebbers van de statistiek nog even wat informatie mbt tot onze werkzaamheden. We hebben vandaag 182 mensen gezien, 211 tanden /kiezen getrokken en er zijn 22 vullingen gemaakt.... en dat allemaal met 1 tandarts minder dan we anderejaren hebben.... Complimenten voor dit mooie, bijzondere, sterke en gedreven team.

Vanmorgen vertrokken we naar Polota om daar voor de rest van de week onze kliniek op te bouwen. Toen we aankwamen stond er een redelijke rij ... maar de hoeveelheid mensen viel ons nog mee... gaande weg werd wel duidelijk dat algemeen bekend was dat we er waren want we hebben ons niet verveeld....
Binnen waren een aantal schoolkinderen onder leiding van Florence nog de laatste beetjes van de kerk aan het schoonmaken. Waarna we met zijn allen de kisten uit de truck hebben gehaald en in no-time onze kliniek hebben opgebouwd.

De teamindeling was weer snel gemaakt. Aan de deur van de kerk werden alle mensen door Thérèse gescreend... er komen namelijk altijd veel kinderen met los zittende melktanden... Het lijkt wel alsof ze zich ineens realiseren, zo rond hun 10de levensjaar, dat het gek is als hun hoektanden of melkkiezen los gaan zitten... en dat ze niet begrijpen dat deze melkelementen vanzelf verdwijnen..... of zou het toch zijn voor het cadeautje dat ze krijgen na de behandeling? We zullen het nooit weten maar in ieder geval was er genoeg te doen aan de deur. Want deze kinderen worden niet behandeld, ze mogen zelf wiebelen aan hun loszittende kies... en ze worden dus weggestuurd. (Waar ze echt niet blij mee zijn)

Natuurlijk werden alle mensen die echt iets hadden daarna door 1 van de behandelend (tand)arts(en) gezien. Waarna er een definitieve diagnose gesteld werd. Margo, Kevin, Boaz en Arthur hebben de mensen verdoofd Waarna de mensen voor in de kerk gingen wachten tot ze aan de beurt waren. 1 van de stoelen was weer ingericht als stoel die gebruikt werd om de vullingen te maken. Onze mooie mobiele unit kon hier weer volop gebruikt worden!  En wat waren de mensen blij met hun vullingen! En opvallend ook... wat waren er ook al een hoop mensen die nu met een beginnend gaatje kwamen! In plaats van een kies die al helemaal weggerot was....
Echt heel fijn dat we nu deze kiezen konden vullen waarmee we er hopelijk voor kunnen zorgen dat dit kleine gaatje niet uitgroeit tot een enorm gat en de kies dus niet meer volgend jaar getrokken moet worden....

Het was vandaag een zonnige en warme dag en we hebben enorm hard gewerkt en heel veel mensen van hun kiespijn afgeholpen! In totaal hebben we vandaag 161 mensen gezien en zijn er 179 tanden en kiezen getrokken en 28 vullingen gemaakt.

Behoorlijk vermoeid kwamen we weer bij het hotel terug. En na een hapje eten is het dan al snel weer bedtijd... zodat we morgen weer helemaal klaar zijn voor de nieuwe (werk)dag!

Deze maandag stond in het teken van onze eerste tandheelkundige werkdag maar zeker ook in het teken van de verjaardag van Carolyn. Zodra ze opstond werd ze toegezongen door haar kamergenoten (Irma en Thérèse) en bij het ontbijt trof zij een versierde eettafel en stoel aan met een cadeautje en een leuke kaart.

Nadat we de laatste dingen in de truck van Birra gezet hebben heeft Jimmy ons, en Eline die ons weer kwam helpen, naar de boot gebracht. Wij waren al iets aan de late kant en helaas had 1 van de Ugandese tandartsen vertraging opgelopen... . En toen we dan eindelijk aan het varen waren hadden we tegenwind en veel golven. Daar we met veel mensen en spullen in de boot zaten konden we dus ook niet doorvaren.... al met al waren we dus best laat op Busaana.

Eenmaal in Busaana zijn we gestart met het inrichten van onze praktijk. Dit kost altijd even tijd. Want wat ligt waar en hoe leggen we het neer.....
Ook is er geen stroom in de Little Angel school dus moest de generator aangeslingerd worden. Maar voordat dat zover was en voordat we een groot verlengsnoer hadden en deze op de mobiele unit aangesloten hadden waren we wel een uurtje verder...
Vol enthousiasme waren we gestart met klas 4, dit omdat we vorig jaar geleerd hebben dat starten met de kleuters en een nieuw team wat nog niet op elkaar is ingespeeld geen goede zet was.... maar in klas 4 zaten best wel wat kinderen waar we een vulling bij wilden maken... maar de unit deed het dus nog niet.... dus moesten die kinderen wachten.... best wel een beetje chaotisch allemaal.... maar rond een uurtje of 11 liep alles redelijk soepel.

We hebben tot een uurtje of 1 doorgewerkt waarbij Eline de kinderen steeds uit de klas haalde. Daarnaast nam zij een deel van de taken van Thérèse over door de deur-uitgang in de gaten te houden en steeds als er een kindje klaar was met de behandeling van een hamsterbollie te voorzien. Dit liep echt super goed op deze manier. Als je dan Eline voorbij liep en in onze “praktijk” kwam was de ochtendindeling: Kevin en Carolyn >> vullingen, Margo en Sonja >> extracties, Arthur en Betty-Ann deden de intake en het verdoven maar wisselen dit soms ook af met extracties en Boaz en Monique deden ook intake en verdoven. Daar waar er ruimte was deed Thérèse intake/verdoven of tandsteen weghalen en Irma was de vliegende kiep... daar waar een extra hand of liefhebbend woordje nodig was, daar waar iets aangegeven moest worden, daar waar schone instrumenten opgeruimd moesten worden.... overal en onvermoeibaar was Irma inzetbaar!!

Na de lunchpauze waren alle kinderen van de school waar kiezen getrokken moesten worden behandeld alleen de kinderen waar nog vullingen bij gedaan moesten worden moesten nog voor een groot gedeelte behandeld worden. Er hadden zich inmiddels redelijk wat leraren, ouders van de schoolkinderen en mensen uit het dorp verzameld...
Dus op 1 stoel werden er fanatiek vullingen gemaakt en op de andere stoelen werden er kiezen getrokken bij de mensen uit het dorp.
Rond 16:45 was alles klaar en opgeruimd en werden we getrakteerd op zang en dans van de klassen 1 en 2 en kreeg iedereen een poppetje gemaakt van een bananenblad. Zo lief en bijzonder.....

Hierna zijn we in de boot gegegaan en naar de “Source of the Nile” gevaren .... de plek waar de Nijl ontstaat en van daaruit helemaal naar Egypte gaat. Ook al zie je alleen wat water borrelen het is toch altijd een leuke plek om even heen te varen.
Terug in het hotel had Carolyn taart geregeld en hebben we daar met veel plezier met zijn allen van gegeten.

Glijdend het avondeten hebben we kort geëvalueerd wat er goed ging of beter kan... en natuurlijk gegeken naar... wat hebben we nu gedaan vandaag....
Wij zijn zelf best tevreden... voor een eerste dag met een late start... we hebben 160 mensen behandeld waarbij we 124 tanden/kiezen getrokken hebben, 23 vullingen hebben gemaakt en bij 8 mensen tandsteen hebben weg gehaald.

Behoorlijk moe maar zeker voldaan kijken we terug op een prachtige dag met een super mooie start van onze mobiele unit.... want wat een feest is dat..om daarmee te werken!!

Vandaag was het een reisdag voor Monique, Betty Ann, Margo en Sonja maar ondanks de regen en een bezoek aan Noah’s Ark waren ze toch rond 15:30 (al) in het Guesthouse in Jinja.

Irma, Caroline en Thérèse hadden een rustdag vandaag en de enige werkzaamheden die verricht zijn was het klaarzetten van de spullen die morgen mee moeten. En het ordenen van de metalen koffers, nummers, sloten en sleutels.

Vanavond gezellig met elkaar gegeten. Daarbij was het mooi om te zien hoe soepel en gemakkelijk dit verliep. Morgen een spannende eerste werkdag met elkaar! Maar iedereen kijkt er naar uit heeft er enorm veel zijn in!

Dus dat gaat zeker goedkomen.

Vanmorgen vertrokken Betty Ann, Margo, Monique en Sonja van Schiphol. Zij zullen zaterdagavond in Entebbe aankomen en daar slapen en dan op zondag via Noah’s Ark naar Jinja komen. Zij hadden veel koffers mee want ook nu waren er weer 3 extra koffers door Piloten zonder Grenzen toegezegd

Op deze zaterdag vertrokken Irma, Carolyn en Thérèse op het gebruikelijke tijdstip richting Kakira... zoals afgesproken stond daar een pan met matoke (gestoofde bananen) en pindasaus klaar. Hiermee vertrokken we naar Buluba om een bezoek aan het leprahuis te brengen. Tot onze verbazing was een gedeelte van de weg onderweg geasfalteerd en enorm goed begaanbaar. Relatief snel waren we dus bij het huis waar de lepra dames wonen. Helaas was er op dit moment geen non aanwezig om ons te begeleiden maar we hadden de eer om nu door pastoor Joseph ontvangen te worden. Iets wat toch wel weer een extra dimensie aan het hele moment gaf... zeker toen de pastoor zijn mobiele telefoon pakte en vroeg of hij een foto met ons mocht maken....

Hierna was het moment daar om onze spullen uit te delen. Helaas was dit ook de dag van de “ Oh, nee... momentjes” ... alsof onze hersenen er net niet helemaal bij waren... maar gelukkig kunnen we ook melden het wel een “eind goed - al goed” dag geworden is... We kwamen er namelijk achter dat we onze broden en stroopwafels voor de lepra mensen vergeten waren... dus we hebben de dames alleen zeep, jam en boter gegeven. Daarna hadden we voor iedereen een tandenborstel en tandpasta en een speltje van St. Franciscus, de beschermheilige van de mensen met lepra. Heel bijzonder om te zien wat dit voor deze mensen betekende!   Aansluitend was het tijd voor zang en dans (voor diegene die dat nog konden).... wat een blijdschap op de gezichten van de dames! Tot slot werden de borden volgeschept met Matoke en pindasaus..... en werd er heerlijk gesmikkeld van het eten.

Buiten hebben we aan de kinderen die daar liepen wat kleding en natuurlijk een tandenborstel/tandpasta gegeven waarna we doorgereden zijn naar de mannen. Ook hier werden we vol enthousiasme ontvangen en konden we onze cadeau’s uitdelen.

Het ziekenhuis was onze volgende bestemming. Carolyn en Irma gingen met 2 tassen en een koffer vol baby kleding naar de gynaecologie afdeling. Alle moeders die net bevallen waren kregen een pakketje met een slaapzakje, rompertjes, sokjes, kleding etc.
Ook voor de zieke kinderen was er kleding beschikbaar.
Thérèse was samen met Jimmy en een koffer vol verband materialen naar de artsenkamer gegaan. Via allerlei donaties waren de materialen beschikbaar gekomen en de HUG stichting heeft de taak op zich genomen dit in Uganda op een goede plek te brengen. Helaas bleek het cijferslot van de koffer verschoven en was de code niet bekend... niet bij ons en niet bij mensen in Nederland. Dus uiteindelijk heeft Jimmy zijn gereedschap gepakt en het slot geforceerd. Alle materialen konden toen aan de verpleegkundigen overhandigd worden en ze waren er zichtbaar blij mee!

De lepra mensen hebben een verzorger die in het huis woont en hen helpt met huishoudelijke taken etc. De verzorger van het mannenhuis is met ons meegereden naar Jinja (waarbij we onderweg vergeten zijn om de lege bakken van de Matoke en pindasaus af te geven bij het restaurant) Bij het hotel hebben we het brood en de stroopwafels opgehaald en zijn we met de verzorger naar Jinja gereden waar we nog 4 klamboes hebben gekocht (waren we al 2 of 3 x voor op pad geweest van de week > maar nu was het dan eindelijk gelukt) Hierna is Jimmy naar Kakira terug gereden om de lege schalen terug te brengen en vanaf daar is de verzorger met lokaal vervoer (matatu) teruggereden naar Buluba.

Vanaf dat moment zat ook onze werkdag en onze eerste week er op en waren toch alle projecten van deze dag met een goed en tevreden gevoel afgerond. Morgen gaan we lekker een dagje uitrusten en ons klaar maken voor de 2de week.

Vanmorgen hebben we al vroeg de metalen kisten uit onze hotelkamer (laten) halen... Deze zijn best wel zwaar en groot dus hebben we heel lief aan de bewakers gevraagd of ze ons wilden helpen... en ja dat betekende natuurlijk dat wij 3’en gelijk niets meer mochten dragen... en dat alle spullen in no-time buiten stonden...

Al snel daarna kwam Eline bij ons Guesthouse aan. Eline werkt hier in Uganda voor de organisatie “ home sweet home”. Zij begeleid gehandicapte mensen om op een zorgboerderij te leren functioneren en op deze manier nieuwe vaardigheden te ontwikkelen. Het doel is dat een deel van de mensen uiteindelijk kunnen gaan werken in een bedrijf of zich in in hun eigen woonomgeving nuttig kunnen maken.

Eline is een vriendin van Jennie. En Jennie en Job zijn de oprichters van de Stichting Luga Care. De Little Angels school die we vandaag in Busaana gingen bezoeken is het project waar Jennie en Job de meeste tijd en energie in stoppen. Maar daar Jennie op dit moment in Nederland is had zij een vervanging geregeld. En wat voor één.....
Eline was geweldig!! Maar daarover straks meer.

Busaana ligt op een schiereiland in het Victoria meer. Tot voor kort was dat een enorme rit om daar met de auto te komen. Vandaar dat wij de luxe hadden om op deze dag met een bootje naar ons werk gebracht te worden.zo relaxed....
Sinds kort is er een “Erasmus-look-a-like-brug” geopend waardoor de reistijd over land enorm verkort is... dus bij onze aankomst in Busaana was Jimmy er ook al met de bus met spullen.

We werden super enthousiast ontvangen en na het officiële gedeelte konden we gelijk aan de slag bij de kleuters. Zelfs de klas waar we later op de dag onze tandheelkundige kliniek zouden gaan opbouwen was al schoon en leeg... wat was het allemaal ontzettend goed georganiseerd! Jennie mag trots zijn op haar man Job en het team van de school voor deze super mooie actie!

In de 1ste groep zijn we als volledig team gestart  daarna hebben we ons opgesplitst en deden Irma & Carolyn als team alle poetsinstructies en Thérèse & Eline vormden een team voor de gebitscontrole bij alle kinderen.
Thérèse deed de controles en Eline schreef de namen op van de kinderen waar iets bij gedaan moet gaan worden. Het team was enorm blij met de hulp van Eline... die niets van tandheelkunde wist maar zich volledig inzette, volop vragen stelde en op 1 dag enorm veel geleerd heeft maar vooral... zo’n enorme hulp was... want zonder haar was het nooit gelukt om alle namen van de kinderen op te schrijven. Hierna deelde Eline aan alle kinderen (bijna 400) een vingerpoppetje uit. Op deze manier zijn er al bijna 80 kinderen geslecteerd die zich maandag kunnen/moeten melden voor een behandeling. 

Hierna hebben we onze kliniek start klaar gemaakt en zijn weer met de boot terug naar Jinja gevaren. In de verte dreigde onweer maar gelukkig hebben we het droog gehouden. In Jinja nog de laatste boodschappen voor morgen opgehaald
Waarna we een hapje gegeten hebben en later op de avond gezelschap kregen van het tandheelkundig team uit Noah’s Ark (het kindertehuis in Mukono) die lekker een weekeindje in Jinja zijn om uit te rusten na hun inspannende werkweek.

Tot slot van deze prachtige, enerverende en bijzondere poetsweek is het poetsteam enorm trots op het feit dat er dit jaar weer 5500 kinderen zijn voorzien van een tandenborstel, tandpasta en poetsles.

Vanmorgen was het best een beetje fris toen we uit ons hotel vertrokken maar gelukkig hadden we allemaal een vestje mee... en al snel warmde het op en was het weer Ugandees warm en aangenaam. Onze eerste bestemming vandaag was de Hopeland school. De school waar we vorig jaar voor het eerst waren. De kleintjes (nursery) werden in een kring buiten in het gras neergezet. Helaas waren de docenten vandaag niet zo oplettend... de kinderen mogen hun tandpasta niet uitspugen maar moeten het doorslikken > iets waar we altijd in alle klassen een heel ritueel voor hebben..... we roepen: Swallow- Mira- Mesa (Engels-Swahili-Ugandees) en maken dan een slik beweging... om maar vooral duidelijk te maken wat de bedoeling is. Maar die kleintjes.... die laten alles lopen en spugen er rustig op los. Het is echt jammer dat er dan 10 docenten staan die niets doen.... Maar goed... we hebben ons er doorheen geslagen! Hierna hebben we natuurlijk ook de rest van de lagere school gepoetst (klassen 1-7) en dat ging gelukkig prima!

In het begin van deze week hadden we ergens in Polota kindjes in knal roze shirtjes zien lopen... dus we zijn vandaag weer op onderzoek uit gegaan en al snel vonden we een soort zeecontainer die dienst deed als schooltje. Deze nursery heeft de prachtige naam: Hope of Destiny. Er bleken 3 klasjes te zijn. Elk klasje was klein maar super georganiseerd met prachtige posters aan de muren. En opvallend vonden wij het ook dat de kinderen het Engels als behoorlijk goed begrepen ondanks dat ze nog zo klein waren! De docenten waren super enthousiast en we hebben hier dus 100 (nieuwe) kinderen blij gemaakt met een tandenborstel, tandpasta en poetsinstructies!

Hierna zijn we naar Kakira gereden naar de Madhvani school. Onderweg hadden we een enorme plensbui maar de (zand)weg bleef gelukkig goed begaanbaar. Gisteren hebben we op deze school de grote klassen (3-7) op het “schoolplein” gedaan. Vandaag de kleuters en de klassen 1 en 2. Gelukkig konden de kinderen in de klassen blijven zitten... (mede door de regen) iets wat toch met die kleintjes voor ons veel overzichtelijker is... en ja natuurlijk kost het per klas zingen van ons poetslied en het poetsen zelf ons meer tijd.... maar het is veel effectiever en het resultaat telt! Want dat is voor ons het allerbelangrijkste!

Na deze laatste poetslessen in de sloppenwijk Polota zijn we naar Jinja gereden waar we de boodschappen voor zaterdag gedaan hebben (als we naar de lepra dames en heren gaan nemen we altijd wat eten en ander spullen mee). Uiteindelijk was het bijna 15 uur toen we aan aan onze lunch begonnen. Terug in het hotel zijn we gestart met het uitpakken en klaar zetten van de sterilisatie apparatuur. Helaas bleek het gedistilleerde water wat we hadden niet meer goed te zijn... er dreven dingetjes in... en het risico dat er hierdoor iets niet goed zou gaan wilden we toch niet lopen...
Overigens waren we wel alle 3 enorm verbaasd... want wat kan er nou misgaan met gedestilleerd water zou je zeggen.... maar goed, het was dus wel zo. Irma is even op de boda boda bij een benzine station nieuwe wezen halen.

Ondertussen hadden Carolyn en Thérèse de nieuwe mobiele unit uitgepakt en klaar gezet. Jimmy was het slachtoffer/proefkonijn.... het was alweer een tijd geleden dat zijn tandsteen was verwijderd en een mooiere gelegenheid om de unit hier in Uganda uit te proberen was er niet! De unit werkte echt fantastisch! Voor Jimmy was het wel even een flinke uitdaging.... daar hij best veel tandsteen had en Therese er wel 1,5 uur mee bezig is geweest. Maar daarna was hij helemaal blij met zijn schone gebit!

Na het (vertraagde) avondeten ....want het was voor het eerst deze week dat het niet op het afgesproken tijdstip kwam.....werden de laatste dingen voor de volgende dag klaar gezet en was het al snel weer tijd om even een paar uurtjes te slapen.

Dag 3.... een dag waarop vermoeidheid, emoties, lachen en huilen heel dicht bij elkaar lagen..... maar wat een mooie en bijzondere dag weer.

Onze 1ste bestemming vanmorgen was het Mount Ararat schooltje. Deze school/klas wordt steeds kleiner... er zitten nu nog maar 13 kinderen in deze nursery. Wel heel knus natuurlijk.....We kwamen vanmorgen al vroeg aan en vielen hierdoor met onze neus in het ochtendritueel wat bestond uit zang, een bijbeltekst en een gebed. Hierna hebben we ons instructie verhaal gedaan en de kinderen een tandenborstel en tandpasta gegeven.

Deze school heeft als enige geen hek om de school heen staan waardoor we op de veranda poetsinstructies kunnen en mogen geven aan de kinderen die in de sloppenwijk wonen en niet naar school kunnen gaan..... al snel hadden we een groepje van 25 kinderen, een baby en 5 volwassenen bij elkaar. Uit volle borst werd ons poetslied meegezongen en na het uitdelen van de tandenborstels werd er enthousiast meegepoetst.

Hierna zijn we terug gegaan naar de Tunaimi (modder) school om daar de kleuters en de klassen 1 en 2 te poetsen. Dit was best inspannend omdat bijna alle kinderen in 1 grote ruimte zaten met alleen maar een kleed die de klassen van elkaar scheidde... En door de akoestiek galmde alles behoorlijk en als we dan voor 1 groep stonden werd er in de andere 3 flink wat herrie gemaakt... oftewel na 4 klassen zo gedaan te hebben was onze stem zo goed als verdwenen...

De nieuwe St. Joseph school was de volgende bestemming voor vandaag. Natuurlijk waren we heel nieuwsgierig naar wat we zouden aantreffen op deze school. Eerlijk is eerlijk.... het heeft ons enorm verbaasd.... Wat een prachtige school... alles is goed gebouwd, geschilderd en enorm schoon. De kinderen zijn gedisciplineerd en leergierig en de docenten zijn ook bereid om te helpen. We hebben op deze school 750 kinderen gezien vandaag. Opvallend was wel weer dat we veel kinderen met bloedend tandvlees zagen... gewoon omdat ze toch niet gewend zijn om te poetsen... iets wat we op de scholen waar we al jaren komen toch minder zien!
Wij hebben volop genoten op deze school en de nonnen waren ook enorm enthousiast dus we nemen deze school in ons poets programma op en komen hier volgend jaar heel graag weer terug!

Inmiddels was het ruim na 14 uur en waren wij best toe aan een hapje eten... net als van de week hebben we chapatti en Rolex bij een kraampje in Polota gegeten. En terwijl we aan het wachten waren tot het eten klaar was hebben we een rondje langs de “kraampjes” gelopen. Halverwege kwam een jonge man met het syndroom van Down ons tegemoet... En na een gezellige knuffel liep hij met ons mee.... Natuurlijk trof hij in ons een enthousiaste groep meiden (begaan en bekend met dit syndroom) ... dus hij voelde zich op zijn gemak en kletste honderduit. Wij waren het er over eens dat dit toch wel een unicum was... want tot voor kort schaamden mensen zich in Uganda enorm als een kind zichtbaar gehandicapt was (geestelijk of lichamelijk) en werden deze kinderen ergens te vondeling gelegd of verstopt. En nu liepen wij gewoon door Polota met onze nieuwe vriend. Terug bij de auto heeft hij nog een heel gesprek met Jimmy gehad waarna hij weer terug naar zijn huis gewandeld is.

Wij hebben onze lunch opgegeten en zijn naar de Madhvani school gereden. Deze school ligt vlak bij de suikerriet fabriek Kakira. Doordat de suikerriet fabriek van Indiërs is zo je ook veel (half) Indische kinderen op deze school. Doordat een aantal klassen toetsen aan het maken waren konden we pas om 16 uur starten met onze instructies. Het tussenliggende uur hebben we gebruikt om nog meer tandenborstels uit te pakken en klaar te maken om gemakkelijk uit te delen. Op deze school gaan alle kinderen altijd in rijen “op het schoolplein” staan. Gelukkig scheen vanmiddag de zon niet meer zo fel... want anders is het echt enorm warm voor die kinderen. De poetsles verliep best een beetje rommelig omdat er dit jaar weinig toezicht van de docenten was toen we eenmaal echt begonnen met poetsen... maar ja, wij kunnen met zijn 3’en geen 570 kinderen in het gareel houden. Uiteindelijk is het toch best aardig gelukt en werd er redelijk goed meegedaan.

Terug in het hotel waren we allemaal best moe en toe aan een beetje rust. Bijzonder maar ook fijn is het dat er op dat moment ineens allerlei emoties los kwamen... maar we hebben zo’n fijn team dat dat ook dat allemaal kan... tenslotte zien en doen we heel veel op deze dagen... en even stoom afblazen kan dan geen kwaad! In totaal hebben we vandaag weer 1500 kinderen voorzien van een tandenborstel en tandpasta ... en zijn we stiekem best een beetje trots op onszelf...
Vanavond hebben we het verder rustig aan gedaan... en morgen is alweer de laatste poetsdag in de sloppenwijk Polota.

Een nieuwe dag en stipt om 8 uur vertrokken we weer naar Polota voor de 2de dag poetsinstructies. Onze eerste bestemming was St. Stephen’s school want daar moesten we nog een aantal klassen van poetslessen voorzien. We zijn gestart met klas 3, daarna 2 en 1 en natuurlijk de kleuters.... De kleuters (hier nursery genoemd) mogen vanaf 3 jaar naar school .... dit jaar bestond de nursery op deze school uit 95 kinderen....
We zullen even een beeld proberen te schetsen van hoe deze poetsles er ongeveer heeft uitgezien... 95 kinderen van 3-5 jaar, die nog geen Engels spraken, die nog (bijna) nooit een blanke gezien hadden, die dat best heel interessant maar ook best eng vonden en daar dus bijna om moesten huilen, die nog nooit een tandenborstel hadden gezien.... zoveel nieuwe factoren...en daar gingen wij dus ook nog eens voor de 1x in hun leven poetsles geven.... Best een opgaaf.... maar wat een feest om al die mooie en enthousiaste bekkies te zien....

Door de jonge kinderen en de grote klassen zijn we best een tijdje bezig geweest en was het al na 11 uur en waren we toe aan een plaspauze en een kop koffie.
Hierna zijn we naar het Mother Care (het moslim) schooltje gegaan. Ook een nursery, maar hier is “klein maar fijn” wel van toepassing... De hoofdmeester is een super enthousiaste vrouw die vol overgave ons verhaal vertaalde en er de mooiste bewegingen en geluiden bij maakte. Met maar 40 kinderen is dit schooltje altijd een feest.... Een schooltje waar onze tandheelkundige harten sneller van gaat kloppen.

Na deze school hebben we gegeten en zijn we naar de Tunaimi (het modder) schooltje gereden. Na de middag zijn de kleine kinderen altijd vrij van school dus hier hebben we de grotere klassen poetsles gegeven en gaan we morgen terug om de kleintjes te instrueren.

Vorig jaar hebben we in de tandheelkundige week een aantal kinderen behandeld die een, voor ons, onbekend uniform aan hadden. We hebben direct nagevraagd waar de school stond waar zij naar toe gingen. Toen was er geen gelegenheid om dit verder uit te zoeken maar vanmiddag zijn we door Polota gereden en op zoek gegaan naar deze school. En ondanks dat we redelijk de weg weten in de sloppenwijk en er al jaren komen... bleek er idd een school te staan die wij niet kenden. We hebben ons gemeld bij de hoofdmeester. Het bleek een katholieke school te zijn die werd aangestuurd door nonnen. Zuster Thereza ontving ons graag en we hebben uitgebreid gesproken over wat de Stichting Help UGanda (HUG) doet en wat we de school te bieden hadden. De zuster had veel vragen en was ontzettend geïnteresseerd in onze werkzaamheden. En ze wilde heel graag meedoen in ons project. We hebben dus vast alle benodigde papieren getekend en gaan morgen terug om de kinderen poetsles te gaan geven.

Hierna was het al laat en besloten we dat het klaar was voor vandaag. Tijdens het avondeten hebben we een planning voor de komende dagen gemaakt en vastgesteld dat we vandaag 915 kinderen poetsles hebben gegeven en dat we keurig op schema liggen. Aansluitend hebben we nog bijna 1,5 uur tandenborstels en tandpasta’s uit de verpakking gehaald en in de dozen gezet zodat we ze morgen makkelijker en sneller kunnen uitdelen. Het was weer een mooie en zinvolle dag

Vanmorgen vertrokken we voor onze eerste poetsinstructiedag in de sloppenwijk Polota.
Het is ongeveer 15-20 minuten rijden vanaf ons hotel. Het eerste stuk is gewoon over de asfalt weg maar al snel buigen we van de weg af en gaan een prachtige, donker rode, zeer hobbelige en ongelijke zandweg op. Hier begint de verwondering en het feest van de herkenning.... oh kijk, dat leuke huisje met die mooie gordijnen... Nee, die mooie boom is weg!! Heee, ze zijn aan de weg aan het werk en dat huisje is er nieuw bijgebouwd... Zo rijden we de sloppenwijk in en gaan direct door naar de eerste school van vandaag... St Thereza.

Bij aankomst beginnen de kinderen al enthousiast te juigen. Maar voor we in de klassen aan de slag kunnen moeten er eerst wat formaliteiten geregeld worden. Dus gaan we naar het kantoor van de hoofdmeester en moeten er enkele formulieren getekend worden. Waarna we dan echt van start konden.

De eerste poetsles is altijd weer even wennen... je verhaal in het Engels vertellen...
En natuurlijk ook het feit dat ons team dit jaar heel klein is...... Maar dit verliep dus eigenlijk direct vlekkeloos en in no-time stonden we als een geroutineerd team voor elke klas te zingen, ons instructie verhaal te vertellen, tandenborstels en tandpasta’s uit te delen, te poetsen en de kinderen te helpen om hun poetstechniek te verbeteren. En wat een mooie momenten zijn er op zo’n ochtend... Voor we het wisten was het lunchtijd... en hadden we de hele school al “gepoetst”.

Jimmy heeft ons toen naar een kraampje verderop in Polota gebracht en hier hebben we een rolex besteld. Dit is lokaal eten en bestaat uit een soort pannenkoek (chapatti) en een omelet. Waarbij dan deze omelet in de chapatti wordt gerold. Een heerlijke lunch die we met veel plezier en smaak hebben opgegeten.

Na ons kleine lunch uitstapje zijn we naar de volgende school gegaan. Dit is de school (St Stephen’s) waar ook de kerk ligt waar we volgende week onze tandheelkundige werkzaamheden zullen gaan uitvoeren. Na een warm welkom door Florence, de dame die ons al jaren helpt met allerlei dingen te regelen voor de Stichting, en de benodigde formaliteiten bij de hoofdmeester konden we ook hier aan de slag.



De grootste klas die we vandaag gedaan hebben was klas 4 op deze St Stephans’s school... hier zaten 191 kinderen in 1 klas ... Zoveel kinderen.... soms wel met z’n zessen op 1 bankje... hier zijn echt geen woorden voor....
Het leuke op deze school is wel dat er, als wij klaar zijn met onze poetslessen, er door de kinderen vaak een danklied voor ons gezongen wordt... dat blijft toch altijd een bijzonder en soms ook best een emotioneel moment.

Uiteindelijk hebben we de klassen 4, 5, 6 en 7 op de St Stephen’s gedaan. Waarna we alle 3 bijna geen stem meer overhadden door het zingen en alle instructies van vandaag.

Behoorlijk moe maar zeer zeker voldaan zijn we terug gegaan naar ons hotel. Vandaag hebben we 1675 kinderen poetsinstructies gegeven... iets waar we zelf ook heel verbaasd over waren... want ja, we hebben heel hard gewerkt, en ja we waren best moe... maar wat hebben we ook een plezier gehad vandaag...en wat hebben we een super team... klein maar fijn is zeker van toepassing op ons team dit jaar!

Na ons avondeten hebben we de rest van de benodigde tandenborstels/tandpasta’s uitgepakt en klaar gezet voor de komende week.Tot slot nog een laatste foto voor vandaag ....van het kindje dat misschien wel de meeste indruk op ons heeft gemaakt.

Na een korte, ietwat onrustige nacht, vanwege de enorme regenbui die om 5 uur losbarstte, stonden we vanmorgen om 7:30 toch weer fris en fruitig op. Waarna we genoten van een heerlijk ontbijt met lekkere koffie. Helaas bleef het regenen dus we hebben niet van de prachtige tuin en vogels kunnen genieten in het AirPort Guesthouse.

De planning was dat we rond 9:30 opgehaald zouden worden door Jimmy maar door de enorme regenval loopt dan alles gelijk anders dan gepland... dus hebben we een beetje gekletst met de mensen van het Guesthouse, een extra kop koffie gedronken en wisten we gelijk... o ja, zo gaat dat in Africa...
Om 11 uur kwam Jimmy aanrijden en volgde er natuurlijk een enthousiaste begroeting waarna we alle koffers in de bus hebben gezet.

We hadden best aardig wat dingen op het programma staan en we zijn gestart met water kopen en geld wisselen bij het geldwisselkantoor. Hierna zijn we richting Kampala gereden waar we ergens onderweg met Vincent hadden afgesproken. We hadden namelijk een autozitje meegenomen van Wilma, de voorzitter van de Stichting Help Uganda (HUG) voor haar Ugandese zoon Vincent. Deze hebben we aan hem afgegeven waarna we onze weg vervolgden. Inmiddels was het lunchtijd dus zijn we bij de Shoprite gestopt. Helaas was het restaurantje waar we altijd wat eten dicht. (Het wordt verbouwd oid.) Dus besloten we in de supermarkt wat boodschappen te doen en een kant-en-klare sandwich te kopen.

Onze volgende stop was op een markt want we hadden een nieuwe metalen box nodig... het is leuk als je steeds meer spullen hier in Uganda krijgt...maar ze moeten ook op een veilige manier opgeslagen worden en ook makkelijk te vervoeren zijn... dus hadden we een extra kist nodig. Maar...je kan je vast voorstellen dat als er een busje stopt, op een locale markt, en er stappen 3 blanke dames uit.... dan heb je best wat bekijks... en als dan blijkt dat de meiden echt iets willen kopen....
dan heb je zo een stuk of 7 -8 verkopers die hun waar aanprijzen. Gelukkig hadden we Irma mee die echt een ster is in dit soort dingen! Dus na wat kijken, boxen openen, materiaal controleren en afdingen op de prijs konden we voor een goede prijs 2 kisten inladen in onze bus.

Tevreden vervolgden we onze reis en besloten gelijk Kevin, de Ugandese tandarts, te bellen om te kijken waar we met hem konden afspreken. Soms lopen dingen zoals ze moeten lopen ... Oftewel...toeval bestaat niet! Kevin bleek verhuisd te zijn en we moesten direct de volgende afslag hebben en konden toen zo naar zijn huis rijden..... hadden we dus niet op dat moment gebeld.... hadden we weer terug kunnen rijden.

Kevin heeft zich afgelopen weken enorm ingespannen voor de Stichting want hij heeft namens HUG met de firma Colgate gesproken en onderhandelt. En zij hebben besloten om onze Stichting te helpen en hebben 1300 tubes tandpasta en 480 tandenborstels gedoneerd! We zijn Colgate en Kevin enorm dankbaar voor alles wat zij voor de Stichting hebben gedaan

Na deze leuke en positieve ontmoeting met Kevin reden we door naar het weeshuis Noah’s Ark. Hier hebben we spullen afgegeven en opgehaald en natuurlijk even kennisgemaakt met het tandartsteam die daar morgen van start gaan met de kinderen van het weeshuis. We konden ons zelfs nog even nuttig maken om de rontgensensor aan te sluiten en uit te testen.
Ondertussen hadden Birra en Jimmy alle tandheelkundige kisten in de truck geladen om mee te nemen en was het al 17 uur geweest... dus zijn we weer in de auto gesprongen voor het laatste stuk van onze reis met eindbestemming Jinja.

Rond 18:15 kwamen we bij ons hotel (Source of the Smile) aan waarna we gauw de sleutel van onze kamer hebben opgehaald. Alle kisten en de dozen tandenborstels en tandpasta’s zijn in onze kamer gezet .... en ondanks dat het een grote kamer is... met zoveel spullen erin wordt het toch best vol...


Inmiddels was het 19:30 en hebben we snel een hapje gegeten waarna weer vol energie verder zijn gegaan met het verstevigen van de kartonnen dozen en het uitpakken van de 1100 tandenborstels en tandpasta’s die we morgen ongeveer nodig zullen hebben voor de 1ste dag van onze poetslessen

Hierna hebben we even buiten gezeten, nog even iets gedronken en op deze lange, enerverende en zeer bijzondere dag met een goed gevoel terug gekeken.

Entebbe, zaterdagavond 13 oktober.
Vanmorgen vroeg begon ons avontuur... de start van de poetsinstructie week.
Rond 7:30 kwam het team (Carolyn, Irma en Therese) bij elkaar op Schiphol.
Na een vrolijke begroeting gingen we in de rij om onze koffers af te geven.... daar stonden we met alle 3 een karretje vol koffers.... Door de toezegging van Piloten zonder Grenzen hadden we toestemming om 3 extra koffers mee te nemen(waar we ontzettend blij mee zijn). En naar Uganda mogen altijd al 2 koffers van 23 kg mee...dus we stonden daar dus met 9 koffers! De hand bagage mag een trolley van 12 kg zijn (gelukkig werd deze niet gewogen... want “overgewicht” was echt wel van toepassing op onze trolleys). Naast de trolley mag er dan nog een accessoire mee... een handtas oid... lees in dit geval nog een flinke rugzak voor Irma en Therese en ook nog een extra cameratas van Therese..... Oftewel.. we hadden echt mega veel spullen mee en gelukkig mocht alles ook het vliegtuig in zonder problemen.

De vlucht verliep soepel en rustig. In Kigali- Rwanda wordt altijd een tussenstop gemaakt. Hier regende het behoorlijk maar we hoefden het vliegtuig niet uit dus dat was prima. Met een kleine vertraging zijn we hiervandaan naar Entebbe vertrokken.
Daar hebben we op ons gemak alle handbagage bij elkaar gezocht en het vliegtuig verlaten. Daarna was het natuurlijk wachten voor de douane en ondanks dat we allemaal al een digitaal visum hebben duurt dit gewoon lang...maar dit is Africa en we hebben de tijd...
Toen al onze koffers van de band gehaald en ook hier weer even een fotomomentje natuurlijk waarna we de luchthaven konden verlaten. Het moment dat je naar buiten stapt en de geur en warmte van Africa voelt en ruikt... dat blijft altijd een beetje thuiskomen.. zo bijzonder!
We zijn naar de parkeerplaats gelopen en hebben alle koffers in het busje gestopt waarna we naar het Airport Guesthouse zijn gegaan (15 minuten rijden dus dat is perfect). Na een cola’tje (sorry, best slecht voor ons als tandheelkundigen) was het na middernacht en zijn we naar onze kamers gegaan. Tijd voor ons eerste nachtje in Uganda....

Het poetsinstruktieteam is vandaag 13 oktober vertrokken.
Teamleidster Thérèse Elkerbout, Irma Paap en Carolyn Adams gaan in de sloppenwijk zo’n 5000 schoolkinderen van een tandenborstel, tandpasta en een poetsinstruktie voorzien.
De overige teamleden sluiten zich vlgd week 20-10 aan voor de tandheelkundige werkweek.
We wensen ieder een goede, veilige reis en super verblijf!
Bestuur stichting Help UGanda (HUG)

24 koffers ingepakt om in oktober mee te nemen naar Uganda.
Koffers vol tandheelkundige materialen en spullen om daar uit te delen aan de mensen die het zo hard nodig hebben.