2013

Om 8 uur kreeg ik een telefoontje van Sr. Philomena, de non van het Lepra Ziekenhuis. Volgens afspraak waren zij en Magdalena (de vaste verzorgster van de lepra-vrouwen) onderweg naar ons guesthouse.

Sr. Philomena en Magdalena van het Lepra-ziekenhuis.

Miranda, onze tandartsassistente, had na een oproep van de lepra-patiënten waarin ze aangaven het vaak koud te hebben, meteen een telefoontje naar Nederland gepleegd, waar haar zus en vriendin binnen een paar dagen voor 18 vesten zorgden! Haar vriend Arend werd koerier en zo kwamen de vesten binnen 1 week in Uganda aan en na nog 5 dagen op hun plek. Super teamwork!!

Afscheid nemen is niet mijn sterkste kant. Na een gezellig ontbijt met de overgebleven teamleden, was het moment toch aangebroken.

Jimmy reed zijn mooiste auto voor en daar gingen we, nagezwaaid door 8 lieve mensen, op naar Jinja voor nog een paar dagen relaxen.

Deze ochtend zijn we: Vrij!

Voor sommigen lekker uitslapen, voor anderen een uitstapje naar de Botanische tuin en voor een grote groep: naar de craftmarket in Kampala. Een paradijs om de traditionele Ugandese souvenirs te shoppen.

Al vroeg zaten we aan het ontbijt in de gezellig ingerichte huiskamer van ons huis en even later werden, na een rondgang over het terrein en door het kindertehuis, alle spullen uit Nederland de Tandheelkundige kliniek ingedragen. Voor Henk een nostalgisch moment, omdat hij en zijn collega een paar jaar geleden hun volledige praktijkinrichting aan Noah's Ark geschonken hadden.

En toen scheiden voor het eerst in 2 weken, terwijl we zo'n hecht team geworden waren, onze wegen. Om 12 uur toeterde Jimmy Irma en mij de auto in. Miranda deed nog een ultieme poging om mee te liften achter op de bus, maar zij koos er toch voor om de klus in Masese af te maken.

afscheid van de groep in Masese.

Er stond na 6 dagen keihard werken gelukkig voor hen morgen een leuk uitstapje gepland: Source of the Nile en bezichtiging van het dorpje Busaana en haar primitieve bewoners op een eiland, waarna de groep met een lokale maaltijd de dag af zal sluiten.

De tweede dag op de locatie in Masese. Bussen volgeladen en de berg weer op. Nog sneller dan de eerste dag stond ons praktijkje en konden we de al wachtende mensen snel van hun pijn verlossen.

de wachtkamer in Masese.

In de middag moesten we afscheid nemen van Irma, die weer teruggaat naar Nederland. We hebben haar uitgezwaaid en gaan haar liefde en inzet erg missen. Wilma brengt Irma weg, dus opeens is het een stuk stiller. Zo ook met de patienten. Tegen sltuingstijd zit er niemand meer en kunnen we rustig inpakken. Nu alles in 1 bus. En het past ook nog. Deze dag hebben we 126 extracties gedaan.

De eerste dag tandheelkunde voor de wijk waarin Masese Co Primary School ligt. Dit is in een wijk van Jinja. In de bussen zijn de kisten met tandheelkundig materiaal opgestapeld. Heel het team erbi, dus het is behoorlijk vol in de bussen.

Aangekomen op de top van een behoorlijke heuvel met typisch Ugandese wegen (veel gaten en kuilen) is het uitpakken geblazen op de veranda van de school. Handen uit de mouwen en binnen een halfuur staat onze praktijk.

En daar gingen we weer: met frisse moed door het Ugandese, vaak stoffige, landschap met veel zwaaiende kinderen en volwassenen. Overal bedrijvigheid langs de kant van de weg, prachtige bloesems aan bomen en struiken, mooi uitzicht op Lake Victoria (het grootste binnenmeer van de wereld) en in de sloppenwijk een relaxte sfeer van traag bewegende koeien op de weg en mensen slowly by slowly op weg naar waar (?). Soms kom je een groep gevangenen in hun gele pakjes tegen, klaar om een dag van hard werken tegemoet te gaan aan de vervaardiging van wegen en riolen.

Wat een gedreven club mensen! Stipt om 8 uur konden ook vandaag de 2 bussen vertrekken. Onderweg is er altijd genoeg te zien en zodra we de 1e huizen van Polota naderen roepen de kinderen ons zwaaiend en springend toe.

Ook vandaag stond er weer een wachtrij voor de kerk, die iedere 5 minuten aanzwelde tot honderden mensen op 1 dag.

Vol goede moed gaan we aan de slag. De tweede dag in St. Stephen, Polota. Er is al een wachtrij

Wachtrij om 8.30 uur.

als we aankomen, dus we gaan vlot aan de slag. Weer een goede dag met veel mensen die van hun soms jarenlange kiespijn worden afgeholpen.

De eerste dag van de tandheelkundige werkweek. Een nieuw team, voor het eerst samenwerken. Jimmy rijdt de bus voor de St. Stephens Church, kinderen staan ons al op te wachten. We stappen uit en zien de laatste meters kerk gedweild worden. In de kerk pakken we de kisten en dozen uit en richten we onze vierdaagse werkplekken in. Achter in de kerk de screening. In de voorste banken de verdoofde patiënten. Op de kansel de extracties en aan de rechterkant de schoonmaak.

In Jinja had de poetsinstructie-groep een vrije dag, maar wat werd er gedaan?

Alle tandheelkundige instrumenten werden gesteriliseerd en geteld! Zo super! Alles ligt daardoor klaar voor morgen. We kunnen direkt aan de slag.

De tandartsen waren ondertussen onderweg van Entebbe naar Jinja (ong. 3,5 uur rijden) en om ong. 3 uur reden ze de poort van het 2Friends Guesthouse in, waar we met elkaar proostten met een glas passievruchtensap op een goede werkweek.

Om 8 uur kwam Bira, de chauffeur van Noah's Ark, een 2e bus brengen, zodat wij ongestoord onze tocht naar het Lepra-ziekenhuis konden maken. Terwijl hij de kapotte bus liet reviseren, zette Jimmy koers naar Buluba, waar het St. Francis Ziekenhuis staat en de lepra-patiënten aan de rand van het terrein in de barakken wonen.

Met gebakken kippenpoten, chapatti's (kleine pannenkoeken), frisdrank, koekjes, voor ieder een brood en een potje jam kwamen we om half 10 binnen.

Al juichend kwamen de vrouwen ons tegemoet gekropen. Deze oude mensen die door huis en haard verlaten zijn, geen geld hebben en overgeleverd zijn aan de goodwill van de Paters Franciscanen, eten 364 dagen per jaar 2x per dag maispap en bruine bonen. Alleen die ene dag in oktober als stichting HUG langskomt kunnen ze genieten van dat wat iedere Ugandees het allerlekkerst vindt: kip en chapatti.

Deze dag koos Jimmy een andere route, want vandaag bezocht ons team de Masese Co Education Primary School in Jinja.

Masese Co PS.sloppenwijk Masese.

Een locatie waar stichting HUG pas vorig jaar haar tandheelkundige activiteiten is gestart. De bevolking stamt hier af van de oorspronkelijke Karamajong, is veel donkerder, langer en anders van karakter.

Kinderen vlogen naar de bus zodra ze ons zagen aankomen: 'Msungu, msungu, baloon', zo blij met dit kleine gebaar, aandoenlijk om te zien!

spelende sloppenwijk kinderen.

Met veel dankbaarheid werden we door de directrice ontvangen op de grote Madjivani Primary School. 600 kinderen juichten oorverdovend toen we met de volle dozen met tandenborstels in beeld kwamen; dat was ontroerend.

Al vroeg gingen onze wekkertjes en om half 9 draaide Jimmy de bus de sloppenwijk Polota in. Dani en Ina werden afgezet bij Kakira Highschool om daar de laatste klassen van een les mondverzorging te voorzien, begeleidt door een prachtige papieren powerpoint-presentatie die Ina zelf heeft vervaardigd.

Wij reden langs de gevangenis waar de gevangenen in dezelfde kleur shirtjes als wij hun dagen slijten....

De kleuters van de St. Stephen (360 stuks) waren ons 1e doel, waarna de kinderen van het moslimschooltje en de Mount Araratschool aan de beurt kwamen. Bijtijds waren we klaar en bezochten we de nieuwbouw van de Mount Ararat, welke mede door een aantal lieve gulle donateurs tot stand komt.

Vandaag had Uganda een vrije dag vw het Iddi-Moslim-feest en konden we niet in de scholen terecht.

Na een letterlijk erg rommelige nacht vw het onweer werden de handen weer flink uit de mouwen gestoken.

Alle overige tandenborstels en tandpasta's werden uitgepakt, geteld en in dozen voor het grijpen klaargelegd. Dit voorkomt een langdurig uitpakken in de felle zon met een hoop verpakkingsmaterialen en extra inspanning tussen de poetsinstrukties door.

Wat we vandaag gedaan hebben? Gepoetst! Na het ontbijt alles ingeladen in de bus en hup, naar Polota.

Dit is het straatarme Uganda. Koeien in de vuilnisbelt, kindjes in lompen, overal afval. Hartverscheurend om te zien.

in totaal 2300 kindjes gepoetst.

Resterende van 12 oktober:
Eindelijk was het tijd om met de Airport-Guesthouse-chauffeur naar de luchthaven te vertrekken. Rond half 11 kwamen de 4 assistentes: Ina, Irma, Elly en Miranda de aankomsthal van het vliegveld uit: hun trolleys volgeladen met koffers en knuffels. Hun enthousiaste zingen startte direkt en de sfeer zat er meteen goed in.

In de tuin van het Airport Guesthouse proostten we op een goede Poetsinstruktieweek en wisselden we alle wederwaardigheden. Voldaan kropen we onder onze klamboes. We zijn er klaar voor!

Welkom iedereen bij weer een nieuw jaar van ons tandartsproject in Uganda. Ik heb de eer om af te trappen met de verslagen. Gisteren zijn Wilma en ik naar Uganda gevlogen om voorbereidingen te treffen voor onze mooie projecten.

Na een lange, maar soepel verlopende vlucht, hebben we ons hoofd ten ruste gelegd in het Airport Guesthouse. Om midden in de nacht op te schrikken van gerammel aan de deur. Bleek dat onze buurman de wekdienst had ingeschakeld en deze erg enthousiast te werk ging.

Mijn dagboek wordt geschreven, mijn administratie wordt bijgewerkt en ik luier in de prachtige tuin, vol met vogels die me toezingen en bloemen die me heerlijke geuren brengen. Nog even voordat ik de verwachte bittere kou van Nederland induik.....
Afscheid nemen van de mensen die me hier zo lief zijn valt me altijd zwaar, maar ik hoop dat ik hier over een half jaar weer dit prachtige werk mag doen. Teruggaan naar al degenen in Nederland waar ik intens van hou geeft me het thuisgevoel wat door niets te overtreffen valt!

Wilma den Breejen-Buhrs
Voorzitter Stichting Help Uganda (HUG)

Met Nettie als haar vaste steun en toeverlaat gingen bij Berthelle de remmen pas echt los en werden de patiënten af en aan behandeld. Vanaf 1 uur werden zij geassisteerd door 2 leerlingen van de Secondairy Vocasional School. Om te bezien of zij dit vak ambieerden werden ze ingezet om alle mogelijke tandheelkundige vaardigheden op te doen. Ze glommen van trots en leverden een geweldige ondersteuning!

In de tandheelkundige praktijk werd keihard gewerkt en met moeite maakte Berthelle ruimte voor een kop koffie of de lunch. Patiënten met afspraken kwam regelmatig niet opdagen en de apparatuur liet haar/ons ook geregeld in de steek.
Na een toch vruchtbare dag van hard werken stapte onze tandarts in de auto die richting luchthaven ging om mensen af te zetten en om Nettie, de tandarts-assistente, op te halen en wat schetste ons aller verbazing: Berthelle kwam niet alleen terug met Nettie maar ook met de verdwenen doos met tandheelkundige materialen. Geweldig!

Na nog even bijpraten, verdwenen wij die avond, gelukkig en compleet, weliswaar een beetje laat, ons bed in.

Om 12 uur reed de auto van Noah's Ark voor met Piet Buitendijk (the big Pappa van Noah's Ark) en de uitvoerder, die samen met hun mannen de klus bij het Lepraziekenhuis geklaard hebben. Een half uur later kwamen we aan bij het St. Francis Hospital in Buluba. De leprazieken, de zusters en wat belangstellenden zaten al uren op ons te wachten.

Al vroeg wandelden Berthelle en ik de berg af naar de Tandheelkundige kliniek en even later keken de kleuters van de nursery die onbekende aunties verbaasd aan. Zij waren al gauw over hun schroom heen toen Berthelle met haar innemende vaardigheden hun mondjes inspecteerde. Ik funktioneerde als assistente en noteerde alle caviteiten en verwijsbriefjes die de juf aan de ouders/verzorgers overhandigt.

Na een groot aantal uren werken, soppen, steriliseren en inrichten konden we met een voldaan gevoel de prachtige praktijkruimte van Noah's Ark sluiten. Alle tandheelkundige apparaten funktioneren. Het wachten is op de behandelingen van alle patiënten.

We bezochten de kerkdienst waar het erbarmelijk magere kleine kwetsbare meisje Nelima en haar broertje Robin werden voorgedragen. Beiden zijn gevonden in een verlaten hut. Robin is met zijn 2,5 jaar niet groter dan een kind van 1 jaar en Nelima is met haar 1,5 jaar niet zwaarder dan 4 kg (!). Zij is vel over been en wordt met speciale voeding gevoed iedere 2 uur 45 cc. Het was een overwinning voor Piet en Pita toen ze na 5 dagen haar 1e lachje liet zien. We waren er allemaal ontroerd van. Hoe kunnen ouders hun kindjes dit aandoen??

Het blijft bijzonder om wakker te worden in deze zo andere wereld, zeker als je daarnaast ook nog eens een temperatuurverschil overbrugt van ca. 30°. De vogels, de geuren van de prachtige bloemen, de vriendelijke mensen, heerlijk! Vincent bracht me naar een betrouwbare supermarkt waar ik proviand insloeg voor de komende tijd voor de tandarts en haar assistente en reed zijn auto na een stoffige, warme rit de oprijlaan van zijn huis op.

Daar was ze dan: kleine, net geboren Tracy; Vincent en Sarah's 2e kindje; zo lief, zo klein en zo mooi! De kinderwagen werd opgemaakt, kleine Tracy werd gebadderd, mooi aangekleed en sliep daarna voor het eerst in een eigen bedje.

Met 3 koffers van 23 kg, een weekendtas, een rugzak, een volle schoudertas en een gevulde kinderwagen kwam ik aan in Uganda. De trolly was te zwaar om met 1 hand te duwen (de andere hand trok de kinderwagen), dus stapje voor stapje kwamen mijn bagage en ik in de ontvangsthal aan waar een lachende Vincent mij al op stond te wachten met bloemen.
Het Airport Guesthouse in Entebbe is altijd zo'n heerlijke toevluchtshaven om even bij te komen van de reis en al het gesjouw van de laatste dagen.